Niektóre pokłady węgla kamiennego i skały otaczające charakteryzują się obecnością w nich różnych gazów. Głównymi składnikami tych gazów są metan (CH4), dwutlenek węgla (C02) i azot (N2). .
Gazowością pokładów lub skał nazywa się ilość gazów (m3) zawartą w jednostce ciężaru lub objętości złoża albo skał otaczających. Na ogół przyjmuje się, że gazy w skałach mogą występować w trzech postaciach, a mianowicie w postaci: gazu wolnego wypełniającego szczeliny i pory w skałach i znajdującego się niejednokrotnie pod ciśnieniem kilkudziesięciu atmosfer, gazu adsor- bowanego na powierzchni ścianek porów, gazu absorbowanego, tj. pochłoniętego przez złoże (np. węgiel).
Na gazowość pokładów węgla i skał otaczających wpływa wiele czynników. Do najważniejszych z nich zalicza się własności fizykochemiczne i petrograficzne węgla w danym pokładzie, warunki zalegania pokładu oraz warunki geologiczne złoża.
Największą zawartość metanu wykazują pokłady o stosunkowo małej zawartości części lotnych, a więc począwszy od antracytów do węgli koksowych. Najmniejszą natomiast gazowość wykazują węgle o dużej zawartości części lotnych (30 do 40%), a mianowicie węgle płomienne, gazowo-płomienne i gazowe.
Dalszym czynnikiem wpływającym na gazowość pokładów jest porowatość węgla i skał otaczających oraz obecność w nich rozgałęzionych szczelin i pustek, w których gromadzą się duże ilości gazów, niekiedy pod znacznym ciśnieniem. Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na gazowość pokładów węgła jest głębokość ich zalegania i kąt nachylenia. Jak wykazały badania przeprowadzone w Polsce i w innych krajach, wydzielanie się metanu wzrasta bardzo poważnie wraz ze wzrostem głębokości zalegania pokładów.
Leave a reply