Do środków strzelniczych zalicza się materiały wybuchowe, środki inicjujące i zapalające do sprzętu strzelniczego: zapalarki, przewody strzałowe, zwieracze, szybkozłącza itp.
Materiały wybuchowe są to związki chemiczne lub ich mieszaniny, które pod działaniem bodźca zewnętrznego zdolne są do gwałtownej reakcji chemicznej, przy której wydziela się duża ilość ciepła i gazów, powodująca powstanie bardzo wysokiego ciśnienia przy znacznym stężeniu energii.
Przemiana chemiczna zachodząca w materiale wybuchowym może przebiegać z różną prędkością. Zależnie od tej prędkości rozróżnia się pojęcie wybuchu, detonacji i deflagracji.
Wybuchem nazywa się zjawisko szybkiej zmiany stanu równowagi układu, przebiegające z wykonaniem pracy mechanicznej (niszczeniem otaczającego środowiska), z efektem dźwiękowym (hukiem) i przeważnie świetlnym (błyskiem). Prędkość, z jaką następuje rozkład materiału wybuchowego, wynosi poniżej 1000 m/s.
Deio?iacju jest nadzwyczaj szybkim rozkładem MW (materiału wybuchowego). Przez materiał przechodzi fala detonacyjna, której prędkość dochodzi u niektórych materiałów wybuchowych do 9000 m/s. W materiałach wybuchowych stosowanych w górnictwie prędkość fali detonacyjnej wynosi od 1000 do 6500 m/s.
Deflagracja, czyli wygotowanie się MW, jest rozkładem najwolniejszym, przebiegającym z prędkością kilku metrów na sekundę i polega na spalaniu się materiału wybuchowego w otworze strzałowym. Przy robotach strzelniczych jest to zjawisko szkodliwe i nienormalne, które może być spowodowane zawilgoceniem lub stwardnieniem materiału wybuchowego wskutek niewłaściwego przechowania materiału lub niewyczyszczeniem ze zwiercin otworu strzałowego deflagracja może spowodować opóźniony strzał. Podczas deflagracji wydzielają się szkodliwe gazy, będące produktami niezupełnego spalania składników materiału wybuchowego.
Do środków inicjujących, tzn. wywołujących wybuch, zalicza się spłonki górnicze, zapalniki elektryczne ostre i lonty detonujące. Do środków zapalających zalicza się zapalniki elektryczne proste, lonty prochowe i zapalacze lontowe. Stosowane w górnictwie MW powinny charakteryzować się:
– dostatecznym stopniem bezpieczeństwa,
– dostateczną stałością składu chemicznego,
– dostateczną czułością.
Informacje o środkach i sprzęcie strzelniczym
Dostateczny stopień bezpieczeństwa ma gwarantować bezpieczną manipulację MW. Materiał wybuchowy nie powinien być zbyt czuły na bodźce zewnętrzne, tzn. reakcja chemiczna nie powinna zachodzić w nim pod wpływem bardzo drobnych zewnętrznych bodźców (wstrząsów, drgań, uderzeń przy transporcie, ładowaniu). Niezależnie jednak od tego MW nie mogą być za mało czułe na bodźce zewnętrzne, bo wówczas dla wywołania wybuchu należałoby użyć zbyt silnych detonatorów.
Stałość słciadu chemicznego wiąże się ze sposobem przechowywania MW. Przechowywanie nie powinno powodować zmniejszenia się wrażliwości materiału na bodźce, jak również w samym MW nie powinny zachodzić żadne reakcje chemiczne, które mogłyby doprowadzić do jego samorzutnego rozkładu.
Czułość materiału polega na łatwości jego reagowania na bodźce zewnętrzne. Rozróżnia się czułość MW na uderzenie, tarcie, iskry, płomień, zmianę temperatury. Czułość MW na działanie bodźca początkowego nie jest jednakowa dla wszystkich materiałów i dlatego dla każdej grupy materiałów wybiera się, dla zapoczątkowania wybuchu, różne środki inicjujące.
Przez bodziec (impuls) początkowy należy rozumieć ilość energii doprowadzoną do ładunku materiału wybuchowego, wystarczającą do zapoczątkowania, czyli zainicjowama_rozkładu MW w dowolnym punkcie tego ładunku. W górnictwie jako bodziec początkowy stosuje się energię wybuchu innego silniejszego materiału wybuchowego. ił.2. Materiały wybuchowe
Leave a reply