Miejsce, w którym szyb wychodzi na powierzchnię, nazywa się zrębem szybu. Ponad zrębem szybu buduje się pomost, na którym odbiera się wyciągany urobek. Jest to tzw. nadszybie. Odpowiednikiem nadszybia jest w kopalni podszybie położone przy szybie pod ziemią, jako duże wyrobisko komorowe stanowiące jakby rozszerzoną i podwyższoną część przecznicy i łączące ją z szybem. Ma ono zasadnicze znaczenie przy szybach wycią- gowych, gdyż zbiegają się tu wszystkie drogi transportowe z urobkiem, tu odbywa się zmiana kierunku transportu urobku z poziomego (w przecznicy) na pionowy (w szybie). W szerszym znaczeniu podszybiem nazywa się zespól wyrobisk położonych przy szybie, do którego oprócz właściwego podszybia 1 (rys. 5.18) zalicza się objazdy dla obiegu wozów próżnych i załadowanych, stacje zbiorcze dla wozów 2, oraz komorę pomp 3, podstację elektryczną 4, zajezdnię elektrycznych lokomotyw 5, podstację prostowników 6, warsztaty 7 oraz składy podziemne 8.
Zależnie od rodzaju stosowanego wyciągu (klatek lub skipu), podszybia mogą być typu klatkowego i skipowego tzn. z komorą skipową. W podszybiu typu klatkowego, ta strona podszybia, w której gromadzone są wozy pełne z oddziałów wydobywczych i z której są zapychane do klatki nosi nazwę strony ładownej, a ta na którą są wypychane i przejściowo gromadzone wozy próżne nosi nazwę strony próżnej. Części podszybia przylegające bezpośrednio do szybu nazywają się miotami. Ruch wozów w podszybiu jest całkowicie zmechanizowany. Wozy załadowane podciąga się do szybu kolejkami łańcuchowymi i zapycha się je do klatek zapychakami sterowanymi przez sygnalistów. Wozy próżne wypchnięte po drugiej stronie klatki biegną samoczynnie po spadkach lub również są podciągane kolejkami łańcuchowymi do chodnika objazdowego, gdzie po zestawieniu ich w pociągi są odwożone elektrowozami do oddziałów wydobywczych.
Przy ciągnieniu urobku skipami wozy pełne opróżnia się w podszybiu. Urobek z wozów spada do zbiorników skipowych i stąd dostaje się do skipów. Przy wyciągu skipowym podszybie jest inaczej zbudowane niż przy wyciągu klatkowym (rys. 5.19). Wystarcza tu jeden tor prowadzący do wywrotu wozów 3, aby zapewnić normalną pracą szybu z wyciągiem skipowym 1. Dla jazdy ludzi, transportu materiałów i ewentualnego transportu urobku buduje się zazwyczaj w tym szybie osobny wyciąg klatkowy 2.
W pobliżu podszybia szybu zjazdowego buduje się dworzec osobowy do wsiadania i wysiadania załogi dowożonej do odległych oddziałów. Służy on również za poczekalnię dla załogi przed wyjazdem.
Wymiary podszybia zależą od przeznaczenia szybów, a co za tym idzie, od rodzaju i wymiarów środków transportowych, zależnych od wielkości transportu, długość zaś jego od długości z wozami załadowanymi i próżnymi.
Podszybia jako wyrobiska o długim okresie istnienia mają obudowę murowaną lub stalową. Poniżej poziomu podszybia znajduje się rząp stanowiący dolną część szybu. Służy on do zbierania ściekającej ścianami szybu wody i do nawrotu liny wyrównawczej przymocowanej do naczyń wyciągowych.
Leave a reply