Krzywizny w górnictwie

23 lutego 2015 Posted in Bez kategorii

Wytwarzają się zatem krzywizny o różnych wielkościach promieni. Wielkości deformacji powierzchni oraz stopień uszkodzenia obiektów budowlanych spowodowany eksploatacją górniczą zależy od wielu czynników geologicznych, górniczych terenu i konstrukcyjnych obiektu. Do najważniejszych czynników' geologicznych zalicza się:

– głębokość eksploatacji,

– grubość wybieranego pokładu,

– charakter skal stropu bezpośredniego i skal zalegających od pokładu do powierzchni, własności fizyczne skał oraz ułożenie warstw i ich nachylenie,

– występowanie zaburzeń w rejonie eksploatacji (uskoki),

– występowanie poziomów wodonośnych i skal łatwo roz- mywalnych.

Z najważniejszych czynników górniczych należy wymienić:

– wielkość pola eksploatacji,

– system wybierania,

– sposób podsadzania oraz rodzaj podsadzki,

– właściwy sposób rozplanowania eksploatacji w czasie i przestrzeni (np. równoczesna eksploatacja kilku warstw lub pokładów).

Z czynników' konstrukcyjnych ważniejszymi są rodzaj konstrukcji obiektów i urządzeń na powierzchni. Obserwacje oraz pomiary wykazały, że im głębiej prowadzona jest eksploatacja, tym jej wpływ na powierzchnię jest mniejszy. Maleją odkształcenia, wzrasta natomiast powierzchnia niecki osiadania, obejmując obszar znacznie większy od granic eksploatacji. Kształt niecki i przebieg odkształceń w dużym stopniu zależy od nachylenia pokładu. Jeżeli przy obniżaniu się części terenu, wszystkie punkty jego pozostają względem siebie niezmienne, to znajdujące się na powierzchni obiekty nie zostaną uszkodzone, pomimo że mogą ulec obniżeniu. Jeżeli natomiast obiekty te znajdą się na krawędzi powstałej niecki osiadania, to mogą zostać zniszczone wskutek działania naprężeń ściskających lub rozrywających. Na kształt niecki, wielkość i rozkład naprężeń bardzo poważny wpływ ma system eksploatacji i sposób kierowania stropem. Przeprowadzone pomiary niwelacyjne wskazały, że. obniżenie się terenu przy eksploatacji z podsadzką hydrauliczną wynosi od 5 do 30% grubości wTybieranego pokładu, a przy eksploatacji zawałem nawet do 70%.