Wiercenia poszukiwawcze i badawcze prowadzone są nie tylko z powierzchni, ale również wykonywane są w podziemnych wyrobiskach górniczych. Stosowane muszą być tutaj urządzenia lżejsze, łatwe zarówno w montażu, jak i w demontażu oraz w transporcie. Muszą umożliwiać tak wykonywanie otworów pionowych, jak i ukośnych. Najbardziej rozpowszechnionymi wiertnicami tego typu są wiertnice Craelius.
Zasadą pracy takiej wiertnicy omówiono na przykładzie pracy wiertnicy konstrukcji radzieckiej typu KAM-500, która może być również stosowana do wierceń dołowych. Wiercenie tą wiertnicą (rys. 3.30) polega na zwiercaniu koronką pierścienia skały.
Hura płuczkowa 1 połączona łącznikiem z rurą rdzeniową uchwycona jest zaciskami 2. Wrzeciono 3 nadające ruch obrotowy rurom płuczkowym jest tak skonstruowane, że w czasie wiercenia może się obracać i równocześnie przesuwać pionowo w dół (naciskając na koronkę) lub w górę (podciągając przewód). Napędzanie wrzeciona, a zatem i przewodu z rurą rdzeniową i koronką, odbywa się za pośrednictwem pary kół śrubowych. Jedno z nich osadzone jest na tułei 4, przez którą przechodzi wydrążone cylindryczne wrzeciono. Drugie kolo śrubowe umieszczone jest na głównym wale napędowym 5, napędzanym silnikiem 6 przez przekładnię kół pasowych 7 i 8.
Nacisk na obracającą się koronkę odbywać się może za pomocą dwustronnej zębatki osadzonej na tulei 4 (rys. 3.31), która wspiera się u góry i u dołu na oporowych łożyskach kulkowych, umocowanych na wrzecionie. Z zębatką zazębia się koło zębate połączone z dźwignią 9 do ręcznego popuszczania przewodu wiertniczego. Popuszcza się go za pomocą przeciwciężaru 10 i kółka sterującego 11.
Woda lub płuczka iłowa jest zasysana z dołu płuczkowego 12 wężem gumowym 13 pompą 14, napędzaną od silnika za pomocą przekładni pasów klinowych. Pompa ta tłoczy następnie płuczkę wężem gumowym 15 przez głowicę płuczkową 16, rurę płuczkową 17, wydrążony przewód wiertniczy 1, rurę rdzeniową i koronkę na dno otworu. Płuczka zabiera urobek spod ostrzy koronki na dnie otworu i wynosi go na powierzchnię przestrzenią między przewodem wiertniczym a ściankami odwiertu lub rurami okładzinowymi i8 gdy otwór jest zarurowany. Po odwierceniu rdzenia o długości rury rdzeniowej wyłącza się urządzenie obrotowe, zwalnia zacisk 2 i włącza bęben wyciągowy 19 dla wyciągania przewodu wiertniczego. Przy opuszczaniu przewodu wiertniczego obroty bębna reguluje się przez hamowanie hamulcem.
Również Zakłady Konstrukcyjno-Mechanizacyjne Przemysłu Węglowego opracowały wiertnicę dołową typu MDR-03 i MDR-06, Wiertnica MDR-06 przeznaczona jest do wierceń wyprzedzających i geologiczno-poszukiwawczych. Pozwala na wiercenie otworów pod dowolnym kątem z jednego ustawienia wiertnicy. Głębokość wiercenia wynosi 100 m w skałach twardych, średnica wiercenia wynosi 115 mm. W wiertnicy tej może być zastosowany silnik elektryczny lub pneumatyczny. Przy wierceniu tą wiertnicą w szybie osiągnięto w ciągu 72 godzin 130 m długości otworu o średnicy 56 mm. Na rys. 3.32 przedstawiono wiertnicę typu MDR-03.
Leave a reply